Konfe­rans:
Savaş Sonrası
Sovyet Mimarlığı

SALT Galata, Oditoryum

Her ne kadar savaş sonrası mimarlık ve şehir planlama tarihinin yazıldığını düşünsek de, Modernizm’in kabul görmüş algı haritasına yakından baktığımızda birçok boş alan ve kör nokta olduğunu görürüz. Bunlardan en dikkat çekici olanı, Sovyetler Birliği’nde Josef Stalin’in 1953’te ölümünden birliğin 1990’da dağılmasına dek ortaya çıkmış olan mimari peyzajdır. Söz konusu dönem, merkezî bir bir planlama bürokrasisinin himayesindeki son derece ideolojik mimarlık uygulamalarına sahne oldu. Ancak bu, Sovyet topraklarında deneysel mimarinin gelişimine engel teşkil etmedi ve yerele özgü bir “paralel modernite” çeşitliliği oluştu. Batı’nın tek boyutlu Modernizm algısındaki eksiklikleri ortaya koymayı amaçlayan bu konferansta, benzersiz başyapıtlar ve mağrur amaçlarla inşa edilmiş toplu konutların meydana getirdiği paralel modernite incelenecek. Ayrıca, kamusal mekânları bugünün ve geleceğin sosyalist fikirleri için birer metafor olarak tasarlayan şehir planlama yaklaşımları tartışılacak.

Konferans programında, tip prefabrik konutlardan ziyade şehir planlamasına özgün yaklaşımlar getirmiş, o zamanlar Batı mimarisinin ilgi odaklarına paralel içerik ve tasarımlar ortaya koymuş mimarlar yer alıyor. Bu mimarların yanı sıra sanat tarihçi ve kuramcıları, Sovyet mimarisinin çok spesifik bir dönemine ilişkin ayrıntılı bilgiler üzerinden o yılların şehir planlama sisteminin işleyişini inceleyecekler.

Konferansın ilk bölümünde Rusça’dan İngilizce’ye; ikinci ve üçüncü bölümlerde ise İngilizce’den Türkçe’ye simultane tercüme yapılacaktır.

PROGRAM

“Sovyet Mimarlığı”

11.00-11.10 Giriş konuşması: Georg Schöllhammer
11.10-11.40 Vladimir Belogolovsky ve Felix Novikov
11.40-12.00 Andrey S. Kosinskiy
12.20-12.40 Karen Balyan

12.40-14.00 Ara

“İçerikte Sosyalist, Biçimde Ulusal”

14.00-14.20 Igor Vasilevskiy
14.20-14.40 Boris Chukhovich
14.40-15.00 Marija Dremaite
15.00-15.20 Ekaterina Shapiro-Obermair
15.20-15.40 Soru-Cevap

15.40-16.00 Ara

“İmparatorluğa Bakış”

16.00-16.20 Oleksiy Radynski
16.20-16.40 Yuri Avvakumov
16.40-17.10 Keti Chukhrov
17.10-17.30 Soru-Cevap

BİYOGRAFİLER

Yuri Avvakumov, Moskova Mimarlık Enstitüsü mezunu. 1988’den bu yana Agitarch adlı stüdyonun yürütücülüğünü yapıyor. 1984-2009 yıllarındaki Paper Architecture sergilerinde küratör ve sanatçı olarak yer alan Avvakumov, üç kez Venedik Bienali’ne katıldı.


Mimar ve akademisyen Karen Balyan, 20. yüzyılda mimarlık ve tasarım alanlarında araştırmalar yürütüyor.


Vladimir Belogolovsky, mimarlık sergileri düzenleyen Intercontinental Curatorial Project’in kurucusu. Mimarlığa New York’taki Cooper Union’da başladı. 200’den fazla yayımlanmış makalesi bulunan Belogolovsky, aynı zamanda Soviet Modernism: 1955-1985 (Tatlin, 2010); Felix Novikov (Tatlin, 2009; DOM, 2013) ve Harry Seidler: Lifework (Rizzoli, 2014) kitaplarının yazarı.


Serbest küratör ve sanat tarihçi Boris Chukhovich, Orta Asya’da modern ve güncel sanat uzmanı. 1998’e dek Özbekistan Sanat Akademisi’ne bağlı Sanat Tarihi ve Teorisi Araştırma Enstitüsü’nde çalıştı. Sanat pratiklerini dijital medya alanında sürdürüyor.


Kültür teorisyeni Keti Chukhrov, Rusya Devlet Beşeri Bilimler Üniversitesi’nde Sanat Teorisi alanında eğitim veriyor. Son olarak 2011 yılında To be and to perform: The project of theater in philosophical critique of art adlı kitabı yayımlandı.


Marija Drėmaitė, Vilnius Üniversitesi Tarih ve Kültür Tarihi Teorisi Bölümü’nde eğitim veriyor. Doktorasını mimarlık tarihi alanında tamamladı. Eş yazarlığını yaptığı Architecture in Soviet Lithuania adlı kitap 2012 yılında yayımlandı.


Akademisyen Andrey S. Kosinskiy, Moskova Mimarlık Enstitüsü’nden 1954’te mezun oldu. 1983’te, Dünya Mimarlık Bienali “Interarch-83” tarafından büyük ödüle layık görüldü. Kosinskiy ayrıca, Uluslararası Mimarlık Akademisi Moskova Şubesi’nin onur üyesi.


Felix Novikov, Moskova Mimarlık Enstitüsü’nden 1950’de mezun oldu. Tasarladığı yapılar arasında Moskova’daki Öncüler Sarayı ile Zelenograd’daki şehir meclisi binası yer alıyor. Mimarlık alanında doktorası olan Novikov, aynı zamanda The Formula of Architecture, Architects and Architecture ve Soviet Modernism 1955-1985 kitaplarının yazarı. 2009’da monografisi yayımlanan Novikov ayrıca, “SSCB Halkının Mimarı” nişanı sahibi.


Gazeteci ve sinemacı Oleksiy Radynski, Kiev’deki Visual Culture Research Center’ın aktivistlerinden ve Political Critique dergisinin Ukrayna baskısının editörü. Radynski, 2010-2012 yıllarında Soviet Modernism 1955-1991. Unknown Stories projesi için araştırmalar yürüttü.


Görsel sanatçı Ekaterina Shapiro-Obermair, aynı zamanda güncel sanat ve mimarlık alanlarında küratörlük yapıyor. Çalışmalarında, Rusya’ya ilişkin kültürel ve jeopolitik atıflar ile modernite konuları önemli bir yer tutuyor. Shapiro-Obermair, 2012’de Architekturzentrum Wien’de düzenlenen Soviet Modernism 1955-1991. Unknown Stories sergisinin de eş küratörlerinden.


Igor Vasilevskiy, Moskova Mimarlık Enstitüsü’nden 1959’da mezun oldu. 30 yıldan uzun bir süre Soyuzkurortproject’te şef mimar olarak çalıştı.

Bu konferans, Yerelde Modernler sergisi kapsamında, İstanbul Avusturya Kültür Ofisi ve tranzit.at’in katkılarıyla düzenlenmektedir. 8 Mayıs-11 Ağustos tarihlerinde SALT Galata’ta yer alacak Yerelde Modernler Kalebodur’un desteğiyle gerçekleştirilmektedir.

desteğiyle