SALT Araştırma Yayın Koleksiyonu

Bir ihtisas kütüphanesi ve arşiv ile bir dizi araştırma aracından oluşan Salt Araştırma, kurulduğu 2011'den bu yana bilgi üretimini desteklemek ve kaynakları erişilebilir kılmak amacıyla koleksiyonlarının gelişimini aralıksız sürdürüyor. 2022 yılı itibarıyla 1.900.000'in üzerinde belgeyi içeren arşiv koleksiyonları archives.saltresearch.org adresinde, 100.000'den fazla basılı kaynağı bir araya getiren yayın koleksiyonuysa Salt Araştırma'da ücretsiz incelemeye sunuluyor. Görsel pratikler, yapılı çevre, sosyal yaşam ve ekonomi tarihi konuları odaklı yayınlar çevrimiçi katalog üzerinden de aranabiliyor.

Salt Araştırma ve Programlar ekibinin yanı sıra alanında uzman araştırmacıların önerileriyle gelişen yayın koleksiyonuna, müzayede ve sahaflar ile yurt dışından alınan kaynaklar ve kurumlardan yapılan bağışlarla yılda 2.000 ila 3.000 arası yerel ve uluslararası çalışma ekleniyor. Bunlar arasında, 1930 öncesi basılmış nadir eserlerden güncel kitap ve dergilere, salnamelerden seyahatnamelere, ansiklopedilerden albümlere çok çeşitli yayın yer alıyor.

Sanat yayınları; kuram, tarih, eğitim, küratörlük, sanat ve sergileme pratiklerine ilişkin çalışma ve kataloglar ile fotoğraf ve sinema gibi dalları kapsıyor. 1950 sonrası Türkiye'de sanat konulu kaynaklara, Doğu Avrupa ve Doğu Akdeniz coğrafyalarına eğilen nitelikli yayınlar eşlik ediyor.

Yapılı çevre seçkisi; mimarlık tarihi ve kuramı, peyzaj, kent çalışmaları, koruma, restorasyon, kültür mirası ve hafıza mekânlarına dair içerikleri bir araya getiriyor. 20. yüzyıl Türkiye'sinde mimarlık ve tasarımın gelişimini irdeleyen kaynaklarla bu alanlarda yürütülen araştırmalara destek sağlanması amaçlanıyor.

19. yüzyıldan bugüne sosyal yaşam ve ekonomik tarih yayınlarıysa, karşılaştırmalı okumalara olanak tanıyan üretimlere yoğunlaşıyor. Türkçe, İngilizce, Osmanlıca, Fransızca, İtalyanca, Ermenice, Rumca ve Karamanlıcayı içeren bu çok dilli seçki, son iki yüzyılda yaşanan dönüşümlere ışık tutuyor.

Kişisel kütüphanelerden bağışların da bulunduğu koleksiyon, sanatçı Hüseyin Bahri Alptekin (1957-2007) ile sanat tarihçisi, yazar ve eleştirmen Prof. Dr. Kaya Özsezgin'in (1938-2016) binlerce eserden oluşan kitaplıklarıyla ayrı bir önem kazanıyor. Türkiye'nin ilk mimar ve restoratörlerinden Ali Saim Ülgen'in (1913-1963) kütüphanesinden kitaplar, imparatorluktan cumhuriyete mimarlık, kültür varlıkları ve restorasyon pratiklerini ayrıntılandırırken sanatçı ve yazar Nazif Topçuoğlu'nun 1980'lerden bu yana topladığı yayınlar, özellikle fotoğraf tarihi çalışmalarına kaynak teşkil ediyor.

Salt Araştırma bünyesindeki bu birikimlerin değerlendirilmesine katkıda bulunma amacıyla geliştirilen Salt Araştırma Fonları 2013'ten bu yana her yıl dağıtılıyor. Özgün yaklaşımlara sahip, yeni kaynakları görünür kılan, disiplinlerarası ve katmanlı projelere yönelik olan Salt Araştırma Fonları ile son on yılda 68 projeye toplam 810.000 TL'lik destek sağlandı.